Groeten uit de Rimboe

Hallo allemaal.
Vrijdag 24 september hadden we een dag vrij, het was namelijk heritage day. Een nationale feestdag om de cultuur te vieren, wat in de volksmond ook wel braaidag wordt genoemd. Een mooie gelegenheid om kennis te maken met een typische Zuid-Afrikaanse braai. Het vond plaats in een bos waar je tegen betaling in kunt met je auto. In het bos waren overal barbecues, doormiddel van drie of vier kleine cementen muurtje tegen elkaar aan in een vierkant (zie foto). Nadat er, na goed zoeken, een plek was gevonden was het tijd om alle spullen uit te laden (stoelen, tafels, eetgerei, eten, drinken), het vuur aan te maken en natuurlijk te beginnen met het vlees op het vuur te gooien. In Nederland zal je misschien op zijn vroegs beginnen tegen een uur of twee, maar hier in Zuid-Afrika start alles vanaf een uur of tien en zijn ze er de hele dag zoet mee. Het is een aparte belevenis van een barbecue, overal waar je kijkt zie je mensen naast hun auto zitten te eten en te barbecueën. Na het eten hebben we ons gewaagd aan een potje 30 secondes (voor diegene die het spel niet kennen: je moet binnen een halve minuut zoveel mogelijk woorden uitleggen en de anderen van je team moeten de woorden raden). Boven verwachting was dit nog redelijk goed te doen in het Engels. Veel woorden die op de kaartjes stonden hadden te maken met Zuid-Afrika, maar waren wel bekend bij mij. Doordat we het met allemaal Zuid-Afrikanen deden was het een leuke interactie. Wij als Europeanen legden de dingen anders uit dan de Afrikanen, gezien wij anders tegen dingen aan kijken. Een leuke ervaring! Tegen 5 uur in de middag zijn we, na een heerlijke dag buiten in de zon te hebben gezeten, richting huis gegaan. De rest van het weekend hebben we zo goed als niets gedaan. Wat wel nodig was na de drie hectische weken, zonder echt tijd te hebben om alle ervaringen en indrukken te laten bezinken.
En het was een mooie gelegenheid om na te denken wat ik wil gaan doen bij Heaven’s Nest. Na twee weken merkte ik dat ik toe was aan wat meer dan alleen ‘babysitten’. Dus ben ik begonnen met mijn eigen dingen in te brengen. Er is één jongen die moet leren schrijven tussen de lijnen, anders kan hij niet over naar de volgende klas in december (Ze werken hier van januari tot december in plaats van september tot augustus). Ik heb de taak op mij genomen om elke dag een half uurtje met hem te oefenen. Hiervoor heb ik allerlei leuke oefeningen bedacht waardoor hij gemotiveerd blijft. Maandag ben ik hiermee begonnen en de jongen was zo enthousiast dat hij niet wilde stoppen na een half uur. Omdat het douchetijd was heb ik hem moeten beloven dat we er morgenvroeg weer mee verder gingen. Een mooie ervaring! Verder heb ik met een paar kinderen muntgeld overgekrast op papier. Zie hiervoor de foto! Het begin is er.
Daarnaast hebben we afgelopen woensdag (29 oktober) eindelijk kunnen spreken met de manager (Pricilla). Ze was erg enthousiast en nam uitgebreid de tijd voor ons. Het blijkt dat Heaven’s Nest is opgezet naar aanleiding van een initiatief van zes vrouwen die werkten in de community. In eerste instantie zetten zij zich binnen de community in voor kinderen met hiv/ aids. Tijdens het werk zagen zij dat er veel meer kinderen hulp nodig hadden dan alleen de kinderen met hiv/aids. Ze konden het huis (wat toen alleen bestond uit muren) gratis gebruiken voor zolang het nodig was. Zo doende is Heaven’s Nest ontstaan. Ze kunnen constant veertien kinderen tussen de acht maanden en acht jaar onderdak bieden. Per kind krijgen ze dertien Rand van de overheid (ongeveer 1,50 euro). Hiervan moet alles betaald worden: de werknemers, eten, drinken, wassen van de kleren, wassen van de kinderen, Pampers. Al met al is het dus veel te weinig. De rest moeten ze hebben van giften en gelukkig hebben ze het altijd gered. Hiervoor zijn ze ook zeer dankbaar. Alle kleren, speelgoed et cetera hebben ze gekregen. Vaak van gezinnen waarvan de kinderen het toch niet meer gebruiken. De kinderen die hulp nodig hebben worden vaak gezien tijdens bijeenkomsten in de commitycenter. Deze geven het weer door aan de social worker die langs het gezin gaat. Vaak worden kinderen dan uit huis geplaatst omdat de ouders aan de alcohol of de drugs zitten. Veel mensen gebruiken hier tik (ook wel kristaldrugs genoemd). Hierdoor zijn ze onder andere afwezig en kunnen niet meer goed voor de kinderen zorgen. Vaak worden kinderen ook misbruikt, als de volwassenen onder invloed zijn van deze drugs. Het is een groot opkomend probleem in Zuid-Afrika en Pricilla vertelde dat het waarschijnlijk de komende tijd alleen meer erger zal worden. De social worker is verantwoordelijk voor het hele proces, van uithuisplaatsing tot het vinden van een nieuwe woonplek voor de kinderen of het afkicken van de ouders. In de tussen tijd kunnen de kinderen geplaatst worden in Heaven’s Nest. Het enige was Heaven’s Nest doet is zorgen voor de kinderen zo lang ze er wonen. Er is een tekort aan social workers hier en de problematiek is te groot. Hierdoor is er weinig begeleiding voor de kinderen en de ouders. Vaak gaat de social worker eens in de paar weken kijken bij de ouders of ze zichzelf hebben verbeterd. Meer kunnen ze niet doen.
Tijdens het gesprek hebben we het natuurlijk gehad over ons werk bij Heaven’s Nest. Pricilla zag aan ons dat we daadwerkelijk iets wilden doen en dat we ook meer wilden doen. Ze was erg enthousiast over ons voorstel om een programma voor in de ochtenden op te starten. Ze vertelde dat wij nu de structuur van de dag wisten en dat we daarbinnen onze gang konden gaan. Daarnaast gaf ze aan dat ze vaak gefrustreerd was door de werknemers, omdat die alleen de kinderen eten gaven, in bad deden en in bed stopten. Ze wilde zo graag dat er meer met de kinderen werd gedaan, maar ze moest zo vaak alles opnieuw vertellen aan de werknemers, dat er eigenlijk niets gebeurd. Ze wil ons ook ondersteunen in onze activiteiten, door de werknemers te vertellen dat wij in de ochtenden met de kinderen aan de slag gaan. Zodat wij daarvoor ook de tijd krijgen en rustig onze gang kunnen gaan. Ook vertelde ze dat ze graag zag dat de kinderen wat voorzichtiger met de spullen om gingen, zoals niet in de boeken schrijven et cetera. Maar de werknemers hebben hiervoor weinig oog voor. Al met al was het een erg fijn en positief gesprek en hebben wij toestemming om ons programma op te starten. We beginnen komende week met het uitproberen van ons opzetje. De kinderen worden in twee groepen gesplitst (jong en oud) en elk van ons gaat zich bezig houden met één van de groepen. Voor iedere dag van de week hebben we een andere activiteit (spel, schoolwerk, creatief, lezen). Het is de bedoeling dat we na de eerste week gaan werken met thema’s, zodat we ons iedere week met iets anders bezig houden. We hebben al heel wat ideeën en zullen de komende week ons daarover gaan buigen. Behalve wit papier, wat wascokrijtjes en wat kleurpotloden is er op Heaven’s Nest weinig aanwezig. Vandaag gaan we naar een groot winkelcentrum. En met groot bedoel ik gigantisch groot en hier zullen we gaan kijken voor andere knutselmaterialen, schoolboeken en leerzame spelletjes die we kunnen gebruiken bij Heaven’s Nest. Het is de bedoeling dat ik hiervoor een klein gedeelte van het ingezamelde geld gebruik. Daarnaast is er bij Heaven’s Nest vraag naar slippers, pyjama’s en Pampers. Ik wil de komende weken gaan kijken waar ik deze het beste kan kopen, zodat de kinderen in fatsoenlijke kleren kunnen slapen en op goede slippers bij huis kunnen lopen.
Ik kreeg van een paar van jullie de vraag wat voor taal ik met de kinderen sprak. Alle kinderen en het personeel spreken goed Engels. Echter kunnen een paar kinderen ook Afrikaans, waardoor ze me vaak ook begrijpen als ik een woordje in het Nederlands zeg. Het personeel spreekt onderling meestal Afrikaans.
Gedurende de tijd merk ik dat de cultuur en de omstandigheden waarin de kinderen leven invloed op mij beginnen te krijgen. Als voorbeeld twee kinderen die maandag bij ons binnen zijn gekomen. Tegen de middag kregen we een telefoontje dat twee kinderen, een jongen van twee en een meisje van acht die middag zouden arriveren. Tegen drie uur waren ze er al met hun moeder en de social worker. De jongen van twee sliep en werd in een babyledikant gelegd. Terwijl de moeder weg ging bleef de jongen slapen. De staff was hier erg blij mee, nu huilde de jongen tenminste niet als de moeder weg ging. Even later werd de jongen wakker in een vreemde omgeving zonder moeder. Een erg rare gewaarwording en de jongen heeft de dagen erna veel gehuild. Beide ouders zijn aan de tik, waardoor de kinderen uit huis zijn geplaatst. In het gezin zorgt de dochter van acht voor haar jongere broertje. Dit gedrag laat ze ook duidelijk bij ons zien. Wanneer de jongen huilt, rent zij ernaar toe. Wanneer de jongen naar de wc moet doet zij dit. Haar eten deelt ze met haar broertje. Wij doen er alles aan om dit gedrag af te remmen en ervoor te zorgen dat zij ook kind kan zijn. Maar daar in tegen vind de staff het soms ook wel erg handig om haar te laten zorgen voor haar broertje, scheelt hun weer werk. Allemaal erg dubbel en niet altijd even werkzaam. Daarnaast was er geen begeleiding voor de kinderen toen ze bij ons kwamen. Ze werden als het ware gedropt, de moeder ging weg en de kinderen moesten gewoon meedoen met het programma van Heaven’s Nest. Voor mij een aparte ervaring, omdat er in Nederland altijd wordt gezorgd dat kinderen de eerste minuten/ uren worden begeleidt in de nieuwe situatie. Hier in Zuid-Afrika is daar geen tijd voor en ook niet echt oog. Het is de bedoeling dat de kinderen een beetje extra aandacht krijgen, maar vaak is daar geen tijd (of geen zin voor) en hebben ze dus pech. Dit soort verhalen hoor/ zie ik steeds meer en zet me aan het denken. Ik merk, nu ik de kinderen wat langer ken, dat ze hunkeren naar een beetje aandacht en liefde. En soms is het best hard om te zien. Maar aan de andere kant ben ik dankbaar dat ik ze een beetje extra aandacht kan geven, wat ze waarschijnlijk anders niet of weinig zouden krijgen. Het werk is erg dankbaar!
Tot slot wil ik jullie nog even laten meegenieten van een mooie ervaring. Afgelopen nacht, van vrijdag op zaterdag zijn we wezen stappen in Kaapstad. We zijn naar een club geweest waarvoor we 50 Rand entree moesten betalen en waar een dresscode gelde. Van te voren vond ik het een beetje vreemd, maar eenmaal binnen heb ik mijn ogen uitgekeken. Het was een club voor de wat rijkere mensen in Kaapstad. Er waren voor de verandering vrij veel blanke mensen aanwezig, wat mij toch wel op mijn gemak stelde. En geen opdringerige mannen!!! Doordat er entree moest betaald worden, kan niet iedereen naar binnen komen en is de sfeer prettiger. Daarnaast was er veel entertainment aanwezig. Allereerst had de aankleding een oosters karakter en straalde het luxe uit. Tevens waren er halverwege de avond ineens vier stripclubdanseressen en waren er even later twee steltenlopers. De sfeer was erg prettig en ik heb daadwerkelijk genoten. Later zijn we nog naar een andere club geweest ergens anders in de stad. Het was duidelijk een verschil met de eerste club. Hier hoefde je geen intreegeld te betalen en waren er vooral tieners. Een groot verschil met Nederland is dat hier de jongens wel dansen! De nummers lopen een beetje achter wat betreft Nederland. Wat bij ons een beetje voorbij is, is hier nog helemaal hip. In de eerste club waar we zijn geweest was veel muziek met een Afrikaans randje (afrikaanse drum, zang en dergelijke). Kortom: Zuid-Afrika is een land met vele gezichten.
Liefs